Η σχέση των παιδιών με τα κοινωνικά δίκτυα μέσα από τα μάτια των γονιών
H χρήση κοινωνικών δικτύων από τα Ελληνόπουλα από πολύ μικρή, μη επιτρεπτή ηλικία επιβεβαιώνεται μέσα και από τα αποτελέσματα της διαδικτυακής έρευνας που πραγματοποίησε το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ, σε δείγμα 1100 χρηστών.
Η πλειοψηφία των απαντήσεων προήλθε από γυναίκες σε ποσοστό 74,67%, ηλικίας 36-60 ετών, ανώτατου εκπαιδευτικού επιπέδου που διαμένουν ως επί τω πλείστο σε αστικό ιστό και ενημερώνονται για το πώς θα προστατέψουν τα παιδιά τους στον ψηφιακό κόσμο, από το διαδίκτυο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το στοιχείο ότι η πλειοψηφία των γονιών έχει καθημερινή ενασχόληση με το διαδίκτυο με τους νεότερους γονείς ηλικίας από 20-35 να κάνουν ακόμα συχνότερη χρήση ( ποσοστό καθημερινής χρήσης 71%) και μάλιστα κυρίως οι γυναίκες (ποσοστό 59%) σε σχέση με τους άντρες (ποσοστό 50%) . Τις ίδιες διαδικτυακές συνήθειες παρουσιάζουν και τα παιδιά. Οριακά μάλιστα, προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας, ότι σε μικρότερες κοινωνίες και όχι στα αστικά κέντρα τα παιδιά ασχολούνται συχνότερα με το διαδίκτυο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το στοιχείο ότι οι γονείς, ανώτερου εκπαιδευτικού επιπέδου, θεωρούν ότι επηρεάζεται/διαμορφώνεται ο χαρακτήρας του παιδιού τους από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ότι σε συνθήκες άγχους αυξάνουν το χρόνο ενασχόλησης τους με αυτά. Αναδεικνύεται μέσα από τις συγκεκριμένες απαντήσεις ότι τα κοινωνικά δίκτυα μπορούν να οδηγήσουν σε συμπεριφορές εξάρτησης. Οι γυναίκες είναι εκείνες που θεωρούν περισσότερο (58%) ότι η χρήση κοινωνικών δικτύων από τα παιδιά βελτιώνει τις δεξιότητές τους. Ένα ακόμα συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα είναι το γεγονός ότι τα παιδιά δε στρέφονται στους γονείς τους για βοήθεια αν προκύψει οποιοδήποτε πρόβλημα στο διαδίκτυο, ένα ποσοστό γονιών της τάξης του 16% δηλώνει ότι δεν ξέρει αν το παιδί του προστατεύει τα προσωπικά του δεδομένα στο διαδίκτυο και ένα 7% δηλώνει ότι δεν ξέρει αν το παιδί του έχει πέσει θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού.
Πιο αναλυτικά:
- Οι γονείς παραδέχονται ότι τα παιδιά τους, αν και δεν επιτρέπεται, χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα χωρίς να έχουν συμπληρώσει το 13ο έτος της ηλικίας τους.
- Η πλειοψηφία των γονιών έχει καθημερινή ενασχόληση με τα κοινωνικά δίκτυα, το ίδιο πράττουν και τα παιδιά. Οι νεότεροι γονείς ηλικίας από 20-35 κάνουν συχνότερη χρήση (71%)
- Δηλώνουν όμως ότι θα επιθυμούσαν η χρήση των κοινωνικών δικτύων από τα παιδιά να ξεκινούσε από το 15ο έτος της ηλικίας τους και άνω. Η πλειοψηφία των ανδρών μάλιστα επιλέγει τα 13 έτη ως όριο ηλικίας χρήσης κοινωνικών δικτύων από τα παιδιά σε σχέση με τις γυναίκες που εμφανίζονται πιο επιφυλακτικές και προτιμούν η χρήση να γίνεται χωρίς γονική συναίνεση στα 15 έτη.
- Τα δημοφιλέστερα κοινωνικά δίκτυα στα παιδιά είναι πρώτο και με διαφορά το Viber, ακολουθεί το INSTAGRAM και στην Τρίτη θέση προτίμησης έρχεται το FACEBOOK.
- Οι γονείς θεωρούν ότι επηρεάζεται/διαμορφώνεται ο χαρακτήρας των παιδιών από τον τρόπο που χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δεν πιστεύουν ότι η χρήση των κοινωνικών δικτύων βελτιώνουν τις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών.
- Τα παιδιά δε στρέφονται στους γονείς τους για βοήθεια αν προκύψει οποιοδήποτε πρόβλημα στο διαδίκτυο, ένα ποσοστό γονιών της τάξης του 16% δηλώνει ότι δεν ξέρει αν το παιδί του προστατεύει τα προσωπικά του δεδομένα στο διαδίκτυο και ένα 7% δηλώνει ότι δεν ξέρει αν το παιδί του έχει πέσει θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού.
Υπενθυμίζεται ότι το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, είναι επίσημος εκπρόσωπος στην Ελλάδα των Πανευρωπαϊκών Οργανισμών INSAFE / INHOPE που χαράσσουν την ευρωπαϊκή στρατηγική για ένα ασφαλές και ποιοτικό διαδίκτυο και παρέχει ενημέρωση, βοήθεια και υποστήριξη στους μικρούς και μεγάλους χρήστες του διαδικτύου με την ανάπτυξη τριών διακριτών δράσεων:
Μέσω της ιστοσελίδας SaferInternet4Kids.gr μπορεί κανείς να ενημερωθεί και να αντλήσει υλικό σχετικό με την ασφαλή χρήση του Ίντερνετ και τη χρήση των κοινωνικών δικτύων με το οποίο μπορεί με τη σειρά του να ενημερώσει διαδραστικά παιδιά και νέους κάθε ηλικίας. Το ενημερωτικό αυτό portal απευθύνεται τόσο σε γονείς και εκπαιδευτικούς όσο και σε εφήβους και παιδιά και περιλαμβάνει κατάλληλο πολυμεσικό υλικό.
Μέσω της συμβουλευτικής γραμμής Βοήθειας Ηelp-line (διαθέσιμη τηλεφωνικά στο 210-6007686 και μέσω του ιστοχώρου www.help-line.gr), εξειδικευμένοι ψυχολόγοι παρέχουν υποστήριξη και συμβουλές για εξειδικευμένα θέματα που σχετίζονται με τη υπερβολική ενασχόληση στο διαδίκτυο, τον διαδικτυακό εκφοβισμό, την έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο και άλλους προβληματισμούς σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου, του κινητού τηλεφώνου και των διαδικτυακών παιχνιδιών.
Και μέσω της Ανοιχτής Γραμμής Καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο του διαδικτύου SafeLine (http://www.safeline.gr), δέχεται καταγγελίες για παιδική κακοποίηση και παράνομη χρήση του διαδικτύου και συνεργάζεται τόσο με την Ελληνική αστυνομία όσο και με την INTERPOL μέσω του Ευρωπαϊκού οργανισμού INHOPE. H SafeLine είναι δηλαδή ένα κομμάτι ενός μεγάλου παζλ, μιας και η καταπολέμηση του παράνομου περιεχομένου του Ίντερνετ είναι υπόθεση παγκόσμιας κλίμακας και δεν περιορίζεται από εθνικά σύνορα.