3 καυτά ερωτήματα για τις ξένες γλώσσες

Γράφει η ΒΙΚΥ ΜΑΡΑ*

Οι ξένες γλώσσες αποτελούν ένα βασικό κομμάτι της σχολικής εκπαίδευσης. Τα αγγλικά διδάσκονται στα ελληνικά σχολεία από την Τρίτη τάξη του Δημοτικού σχολείου και στην Πέμπτη τάξη προστίθεται μία ακόμη ξένη γλώσσα. Όμως το εκπαιδευτικό σύστημα «καίει» τις μεταρρυθμίσεις αυτές συνεχίζοντας να αντιμετωπίζει τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών ως λιγότερο σημαντική από αυτή των άλλων μαθημάτων με αποτέλεσμα το βάρος για την εκμάθηση ξένων γλωσσών να πέφτει στους γονείς!

Οι γονείς λοιπόν αναρωτιούνται τι να κάνουν με πιο συχνά ερωτήματα:

1. Πότε αρχίζουμε τη διδασκαλία μιας ξένης γλώσσας; Η προσχολική ηλικία είναι κατάλληλη;

Για το παιδί της προσχολικής ηλικία η γλώσσα είναι πρωτίστως επικοινωνία. Αφού λοιπόν επικοινωνεί με το περιβάλλον του μέσω της μητρικής του γλώσσας, που μάλιστα τώρα την εξελίσσει με ταχύτατο ρυθμό, τι του χρησιμεύει μια δεύτερη γλώσσα; Αντίθετα παρατηρούμε παιδιά που στο σπίτι μιλούν άλλη γλώσσα κι άλλη στο σχολείο να αναπτύσσουν με ιδιαίτερη ευκολία τις δυο γλώσσες, γιατί τις χρειάζονται και τις δυο προκειμένου να επικοινωνήσουν με την οικογένεια από τη μια, με τους φίλους απ’ την άλλη. Τι γίνεται όμως με τα υπόλοιπα παιδιά που ουσιαστικά δεν έχουν ανάγκη μια ακόμη γλώσσα; Η ξένη γλώσσα μπορεί να μην αποτελεί ανάγκη, αλλά μπορεί να γίνει ένα γοητευτικό παιχνίδι για τα παιδιά της ηλικίας αυτής. Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας μπορούν να ακούν ξενόγλωσσα τραγούδια, να βλέπουν κινούμενα σχέδια ακούγοντας τη νέα γλώσσα, να παίζουν θεατρικό παιχνίδι γίνονται παιδιά που ζουν σε ξένη χώρα, να ακούν παραμύθια στη γλώσσα που γνωρίζουν βλέποντας εικόνες, και τέλος να βλέπουν πως είναι η γραφή της ξένης αυτής γλώσσας. Φέρνοντας τα παιδιά σε επαφή με μια ξένη γλώσσα στην προσχολική ηλικία με τρόπο ευχάριστο και δημιουργικό τους «ανοίγουμε την όρεξη» για να μάθουν ξένες γλώσσες! Η συστηματική διδασκαλία όμως της ξένης γλώσσας πρέπει να γίνεται αργότερα, όταν το παιδί έχει κατακτήσει τους μηχανισμούς της μητρικής του γλώσσας. Αυτό ανάλογα με το ρυθμό ανάπτυξης του κάθε παιδιού γίνεται στα τρία πρώτα χρόνια του δημοτικού σχολείου. Συνήθως τα παιδιά που χειρίζονται σωστά τη μητρική τους γλώσσα έχουν άριστες επιδόσεις και στις ξένες γλώσσες, ανεξάρτητα από την ηλικία στην οποία αρχίζουν την εκμάθηση αυτών των γλωσσών. Η κατάλληλη ηλικία λοιπόν για να μάθει το παιδί μια ξένη γλώσσα είναι αυτή που ταιριάζει στο ίδιο! Είναι έτοιμο για το μεγάλο βήμα όταν ανυπομονεί να μάθει, όταν χαίρεται με τις καινούργιες ανακαλύψεις του, όταν χαμογελά λίγο μετά το μάθημα!

2. Ποιος είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να μάθει το παιδί ξένες γλώσσες;

Οι γονείς είναι οι πλέον αρμόδιοι για να επιλέξουν τον τρόπο εκμάθησης ξένης γλώσσας που είναι κατάλληλος για το δικό τους παιδί. Αν θα είναι αποτελεσματικότερο το κέντρο ξένων γλωσσών ή το ιδιαίτερο μάθημα εξαρτάται αποκλειστικά από τις ανάγκες του παιδιού. Υπάρχουν παιδιά δειλά, παιδιά που πρέπει να τα επιβλέπεις συνεχώς, παιδιά που απλά θέλουν να είναι μόνα τους για να προχωρούν με τι δικό τους ρυθμό, παιδιά δηλαδή που χρειάζονται το ιδιαίτερο και υπάρχουν παιδιά πιο κοινωνικά που χρειάζονται την ομάδα για να αποδώσουν. Ο αποτελεσματικότερος λοιπόν τρόπος είναι αυτός που σέβεται τις ιδιαιτερότητες του παιδιού.

3. Ποιες ξένες γλώσσες να επιλέξει το παιδί;

Η αλήθεια είναι ότι τα αγγλικά είναι η παγκόσμια γλώσσα επικοινωνίας, οπότε εδώ δεν τίθεται πια θέμα επιλογής. Ως προς τις άλλες γλώσσες, προτιμότερο είναι να αφήνουμε το παιδί να επιλέξει, αφού του «συστήσουμε» κάποιες γλώσσες, μέσα από ήχους, τραγούδια, ταινίες, γραπτά. Μπορεί

να θέλουμε τα παιδιά να μάθουν γλώσσες που θα τους φανούν χρήσιμες. Ναι, αλλά. . . ο κόσμος αλλάζει με ταχύτητα και μετά από χρόνια χρήσιμο μπορεί να είναι μόνο αυτό που αγαπάς, αυτό που επέλεξες! Ας τους δώσουμε το δικαίωμα επιλογής ώστε να μπορούν όταν έρθει η ώρα να είναι

υπερήφανα για την επιλογή τους.

Νηπιαγωγός, καθηγήτρια Γαλλικής γλώσσας